Amalgam Nedir? Diş Dolgusunda Kullanılan Amalgamın Zararları Var mı?

Amalgam, diş hekimliğinde çürük olan dişlerin boşluklarını doldurmak için kullanılan bir dolgu maddesidir. Peki amalgam nedir, nasıl yapılır, avantajları ve dezavantajları nelerdir? Amalgam dolgu zararlı mıdır, cıva içerir mi? Bu soruların cevaplarını bu yazıda bulabilirsiniz.

Amalgam Nedir?

Amalgam, cıva ile diğer elementlerin karışımı ile oluşan dental bir alaşımdır. Amalgamın içinde gümüş, kalay, bakır gibi metaller bulunur. Bu metallerin oranları, amalgamın özelliklerini belirler. Amalgam, gümüş dolgu olarak da bilinir, ancak içinde gümüş yoktur. Amalgamın rengi gümüşümsü gri olduğu için bu isim verilmiştir.

Amalgam Nasıl Yapılır?

Amalgam yapmak için, cıva ile diğer metallerin toz haline getirilmiş karışımı bir kapsül içinde karıştırılır. Bu karışım, sıvı hale gelir ve diş hekimi tarafından çürük temizlenmiş diş boşluğuna yerleştirilir. Amalgam, diş boşluğuna uyum sağlar ve sertleşir. Sertleşme süresi, amalgamın türüne göre değişir. Bazı amalgamlar 24 saat içinde tamamen sertleşirken, bazıları birkaç dakika içinde sertleşebilir.

Amalgamın Avantajları Nelerdir?

Amalgam, diş hekimliğinde uzun yıllardır kullanılan bir dolgu maddesidir. Amalgamın bazı avantajları şunlardır:

1. Kolay uygulanır: Amalgam, diş boşluğuna kolayca yerleştirilebilir ve şekillendirilebilir. Diş hekimi, amalgamı uygulamak için çok fazla zaman harcamaz.
2. Uzun ömürlüdür: Amalgam, dayanıklı bir dolgu maddesidir. Doğru bakım yapıldığında, 10 yıldan fazla sürebilir. Bazı amalgam dolgular, 20 yıla kadar dayanabilir.
3. Ekonomiktir: Amalgam, diğer dolgu maddelerine göre daha ucuzdur. Bu nedenle, bütçesi kısıtlı olan hastalar için uygun bir seçenek olabilir.
4. Canlı dokulara zarar vermez: Amalgam, diş eti, sinir, damar gibi canlı dokulara zarar vermez. Amalgam, dişin sıcak ve soğuk gibi dış etkenlere karşı korunmasını sağlar.

Amalgamın Dezavantajları Nelerdir?

Amalgam, bazı dezavantajlara da sahiptir. Bunlar şunlardır:

• Estetik değildir: Amalgam, dişin doğal rengiyle uyum sağlamaz. Amalgam dolgulu dişler, gülümsediğinizde veya konuştuğunuzda fark edilebilir. Bu nedenle, özellikle ön dişlerde amalgam dolgu tercih edilmez.
• Cıva içerir: Amalgam, %50 oranında cıva içerir. Cıva, insan sağlığı için zararlı bir metaldir. Amalgam dolgu yapılırken veya sökülürken, cıva buharı ortaya çıkabilir. Bu buhar, solunum yoluyla vücuda girer ve organlara zarar verebilir. Cıva, bağışıklık sistemi, sinir sistemi, böbrekler, karaciğer, kalp gibi organları etkileyebilir. Ayrıca, cıva alerjisi olan hastalar için amalgam dolgu uygun değildir.
• Dişe zarar verebilir: Amalgam, sıcaklık değişimlerine duyarlı bir maddedir. Sıcak veya soğuk yiyecek ve içecekler tüketildiğinde, amalgam genleşir veya büzülür. Bu durum, dişin çatlamasına veya kırılmasına neden olabilir. Ayrıca, amalgam dolgu yapmak için dişin sağlam kısımlarının da oyulması gerekir. Bu da dişin zayıflamasına yol açar.

Amalgam Dolgu Zararlı mıdır?

Amalgam dolgunun zararlı olup olmadığı konusunda farklı görüşler vardır. Bazı araştırmalar, amalgam dolgunun insan sağlığına zarar vermediğini, cıva seviyesinin güvenli sınırlar içinde kaldığını iddia eder12. Bazı araştırmalar ise, amalgam dolgunun cıva zehirlenmesine, Alzheimer, Parkinson, otizm, depresyon gibi hastalıklara yol açabileceğini ileri sürer3 . Bu konuda kesin bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak, amalgam dolgu yaptırmak isteyen hastaların, diş hekimleriyle bu konuyu detaylı bir şekilde konuşmaları ve riskleri değerlendirmeleri önerilir.

Amalgam Dolgu Yerine Hangi Alternatifler Var?

Amalgam dolgu yerine, diğer dolgu maddeleri de kullanılabilir. Bunlar şunlardır:

• Kompozit dolgu: Kompozit dolgu, plastik ve cam gibi sentetik maddelerden oluşur. Kompozit dolgu, dişin doğal rengiyle uyum sağlar ve estetik bir görünüm verir. Kompozit dolgu, amalgam dolguya göre daha az dayanıklıdır ve daha sık yenilenmesi gerekir. Ayrıca, kompozit dolgu, amalgam dolgudan daha pahalıdır.
• Porselen dolgu: Porselen dolgu, seramik malzemeden yapılır. Porselen dolgu, dişin rengi ve şekliyle uyum sağlar ve çok doğal bir görünüm verir. Porselen dolgu, amalgam dolgudan daha dayanıklıdır ve renk değiştirmez. Ancak, porselen dolgu, amalgam dolgudan çok daha pahalıdır ve uygulanması daha zordur.
• Altın dolgu: Altın dolgu, altın veya altın alaşımlarından yapılır. Altın dolgu, çok dayanıklı ve sağlam bir dolgu maddesidir. Altın dolgu, dişe zarar vermez ve alerji yapmaz. Ancak, altın dolgu, estetik değildir ve çok pahalıdır.