Bilgisayarın mucidi olarak kabul edilen kişi, İngiliz matematikçi Charles Babbage’dir. Babbage, 1820’li yıllarda sayıları hesaplayabilen ve bu sonuçların kopyalarını çıkarabilen bir otomatik hesap makinesi tasarlamayı başarmıştır. Bu makineye Fark Motoru adını vermiştir. Babbage, ayrıca Analitik Motor isimli bir cihaz da tasarlamıştır. Bu cihaz, günümüzdeki bilgisayarlar gibi veri depolamayı mümkün kılmıştır. Babbage, bu tasarımlarını tam anlamıyla bir makineye dönüştürememiş olsa da, gerçek bir bilgisayarın nasıl olması gerektiği konusunda önemli bilgiler içermektedir.
Bilgisayarın icadına giden yoldaki ilk adımın abaküs olduğu kabul edilmektedir. Abaküs, günümüzden 3.000 yıl önce Çinliler tarafından geliştirilen, teller üzerine dizili yuvarlak boncukların bir taraftan diğerine kaydırılmasıyla hesaplamalar yapılan bir alettir. Abaküs, bugün hâlâ ilköğretim sınıflarında sayı sayma ve basit matematiksel işlemleri öğretmek için kullanılmaktadır.
1642 yılında ise tarihte ilk kez bir mekanik hesap makinesi icat edilmiştir. Fransız filozof Blaise Pascal tarafından icat edilen bu makine, sayıları toplayıp çıkarabilen bir dizi dişliye sahiptir.
Bilgisayarın gelişiminde önemli bir dönüm noktası, 1941 yılında İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman mühendis Konrad Zuse tarafından icat edilen ilk modern bilgisayardır. Zuse, Z3 adını verdiği bu bilgisayarı, programlanabilir, elektronik olmayan ve ikili sayı sistemi kullanan bir makine olarak tasarlamıştır.
1946 yılında ise Amerikalı mühendisler John Presper Eckert ve John William Mauchly, ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer) adını verdikleri ilk elektronik bilgisayarı geliştirmişlerdir. ENIAC, 18.000 vakum tüpü, 70.000 direnç, 10.000 kondansatör, 6.000 anahtar ve 1.500 röle içeren devasa bir makineydi. ENIAC, saniyede 5.000 toplama, 357 çarpma ve 38 bölme işlemi yapabiliyordu.
1950’li yıllarda ise transistörlerin icadıyla birlikte bilgisayarlar daha küçük, hızlı ve ucuz hale gelmeye başladı. Transistörler, vakum tüplerinin yerini alan elektronik anahtarlar olarak çalışıyordu. 1953 yılında IBM, ilk transistörlü bilgisayar olan IBM 701’i piyasaya sürdü.
1960’lı yıllarda ise entegre devrelerin (IC) icadıyla birlikte bilgisayarlar daha da küçüldü ve performansları arttı. Entegre devreler, transistörleri, dirençleri ve kapasitörleri tek bir yarı iletken plakaya yerleştiren bir teknolojiydi. 1964 yılında IBM, ilk entegre devreli bilgisayar olan IBM System/360’ı piyasaya sürdü.
1970’li yıllarda ise mikroişlemcilerin icadıyla birlikte bilgisayarlar kişisel kullanıma uygun hale geldi. Mikroişlemciler, entegre devrelerin daha da küçültülmesiyle oluşturulan, bir bilgisayarın işlem gücünü tek bir çipte barındıran bir teknolojiydi. 1971 yılında Intel, ilk mikroişlemci olan Intel 4004’ü piyasaya sürdü.
1980’li yıllarda ise grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI), fare, klavye, yazıcı, monitör gibi bileşenlerin geliştirilmesiyle birlikte bilgisayarlar daha kullanıcı dostu hale geldi. 1981 yılında IBM, ilk kişisel bilgisayar olan IBM PC’yi piyasaya sürdü. 1984 yılında ise Apple, ilk grafiksel kullanıcı arayüzüne sahip bilgisayar olan Macintosh’u piyasaya sürdü.
1990’lı yıllarda ise internetin yaygınlaşmasıyla birlikte bilgisayarlar birbirleriyle iletişim kurmaya başladı. 1991 yılında Tim Berners-Lee, World Wide Web’i (WWW) geliştirdi. 1993 yılında ise Marc Andreessen, ilk web tarayıcısı olan Mosaic’i geliştirdi. Bu sayede bilgisayar kullanıcıları, web sitelerine erişebilmeye başladı.
2000’li yıllarda ise bilgisayarlar gittikçe küçülen, hafifleyen, taşınabilir ve kablosuz hale geldi. Dizüstü, tablet, akıllı telefon, akıllı saat, akıllı bileklik, akıllı gözlük gibi giyilebilir aksesuarlar, bilgisayar teknolojisinin gelişimini gösteren örneklerdir.
Bilgisayar teknolojisi, günümüzde hayatın her alanında kullanılan ve sürekli gelişen bir alandır. Bilgisayarlar, sağlıktan eğitime, ulaştırmadan sanayiye, eğlenceden güvenliğe kadar birçok sektörde insanlara hizmet vermektedir. Bilgisayarlar, aynı zamanda yapay zeka, büyük veri, bulut bilişim, nesnelerin interneti, sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik, karma gerçeklik, blok zinciri, kripto para, siber güvenlik gibi yeni teknolojilerin de temelini oluşturmaktadır. Bilgisayar teknolojisi, insanlığın geleceğini şekillendiren en önemli icatlardan biridir.
(HABER MERKEZİ)
