Tütün ürünleri kullanımının, sağlığın en önemli tehditlerinden biri olduğu biliniyor. Global Hastalık yükü çalışması (GBD) 2019 itibarıyla dünya çapında bir milyardan fazla insanın tütün ürünü kullandığını ve ülkelerin kullanımı azaltmak için hızlı ve güçlü bir eylemde bulunmadıkları takdirde neden olduğu can kaybının, ekonomik maliyetler ve sağlık sistemlerine yükün artacağını bildirmektedir.
Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Metin Akgün, elektronik sigara, ısıtılmış tütün ürünlerinin satışının yasal olmamasına karşın ülkemizde yapıldığını belirterek şunları söyledi: "Bu ürünlerin kullanımının gençlerde yaygınlaştığı bilinmektedir. Ayrıca 2 Ekim 2024 tarihinde yayınlanan nargilelik tütün kullanımını serbestleştiren bir genelge yayınlanmıştır. Bunun bütüncül tütün kontrol mücadelesine aykırı bir genelge olduğu açıktır. Yasa dışı ya da yasal bir şekilde tütün kullanımına teşvik eden her türlü eylemin toplum sağlığını önemli ölçüde etkilediği ve tütün kullanımını arttırmaya hizmet ettiğini gözden kaçırmamak gerekmektedir. Nikotin, esrar ve eroinden sekiz kat hızlı bağımlılığa neden olan bir maddedir. Tütün ürünleri kullananları, nikotine bağlı bağımlılık nedeniyle bilimsel olarak tedavi etmek gerekmektedir. Bağımlılık yapan, kişiyi hastalandıran bu ürünlerin, on sekiz yaş altı da olmak üzere kolaylıkla temin edilebiliyor olması, bu ürünleri kullanmayan halkın korunamaması, tütün kontrol çalışmalarına, sağlık politikalarına, ülke ekonomisine en önemli zararı oluşturmaktadır."
8 MİLYONDAN FAZLA İNSANIN ÖLÜMÜNE NEDEN OLDU
Prof. Dr. Akgün, sosyal, fiziksel, ekonomik çevre ile bireysel özelliklerin sağlığın en önemli belirleyicileri olduğunu ifade etti ve sözlerine şöyle devam etti: "Bir ülkenin refahını ifade eden ekonomik temellerin oluşturulması devletlerin önde gelen sorumluluğudur. Bu sorumluluk devletlerin yapacağı stratejik planlama ve çalışmalarla mümkündür. Önlenebilir ölüm nedenlerinin başında gelen ve küresel çapta ciddi hastalık ve ölüm nedeni olan tütün ürünleri kullanımının kısıtlanması, bireyin yatırım tavsiyesi olmaktan daha fazlasını gerektirmektedir. Bu nedenle toplamda 8 milyondan fazla insanın ölümüne sebep olan tütün ürünlerine yönelik alınacak tüm tedbirlerin toplum sağlını öncelemesi gerektiğini, sağlıklı yaşamın yasal bir hak olduğunu, 4207 sayılı kanun ile belirlenen yasaklara uyulması, yasa dışı elektronik sigarada olmak üzere her türlü tütün ürünlerinin satışlarının önlenmesi, toplumun korunmasına yönelik sağlık eğitimi politikalarının acilen hayata geçirilmesi gerekmektedir."
HER 4 KİŞİDEN 3'ÜNÜ BAĞIMLI YAPIYOR
Tütün bağımlılığına toplumsal önlenebilir bir hastalık olarak bakılması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Akgün sözlerini şöyle noktaladı: "Sayın Maliye Bakanı Şimşek, yakın zamanda verdiği bir demeçte tütün bağımlılığının kişiye verdiği ekonomik zararı vurgulamıştır. Bu aşikâr bir bilimsel gerçektir ancak tütün bağımlılığına kişisel bir tercih gibi yaklaşmaktansa toplumsal önlenebilir bir hastalık olarak yaklaşmanın daha uygun olduğunu düşünüyoruz. Tütün ürünleri, nikotin bağımlılığı yapan elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri deneyen her 4 kişinin 3'ünü bağımlı yapan, bağımlılık gücü en az eroin, kokain kadar olan bir maddedir. Dolayısıyla bu tür ürünlerin ürün çeşitliliğinin azaltılması, katkı maddelerinin tamamen yasaklanması, düz paketin uluslararası standartta uygulanması, reklam promosyon yasaklarının kapsamlı uygulanması gibi arzını azaltan önlemler alınmalı. Ayrıca tütün bağımlılığının yoksul kesimlerde daha fazla olmasının bilimsel bir gerçek olmasından dolayı ülkede yoksulluğun azaltılmasının da tütün kullanımını azaltacak önlemler olduğunu kamuoyuyla paylaşıyoruz.
KAYNAKLAR:
1. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death
2. https://vizhub.healthdata.org/gbd-compare/
3. https://stoppneumonia.org/latest/world-pneumonia-day/”
(BÜLTEN)
