Ötenazi, yaşamı dayanılmaz hale gelen kişilerin acısız bir şekilde ölümüne izin veren bir uygulamadır. Peki, ötenazi nasıl yapılır, hangi ülkelerde yasal ve son zamanlarda neler oldu? İşte ötenazi hakkında merak edilenler.
Ötenazi, Yunanca “iyi ölüm” anlamına gelen bir kelimedir. Ötenazi, yaşamları dayanılmaz acı, ıstırap veya onur kırıcı bir şekilde devam eden kişilerin, kendi istekleri veya yakınlarının talebi üzerine, doktor kontrolünde hayatlarına son verilmesi işlemidir. Ötenazi, aktif ve pasif olmak üzere iki türe ayrılır. Aktif ötenazide, doktor hastaya ölümcül bir ilaç veya enjeksiyon vererek yaşamını sonlandırır. Pasif ötenazide ise, doktor hastanın yaşam destek ünitesini keserek veya tedavisini durdurarak hastalığın seyrine bırakır.
Ötenazi, dünyada birçok ülkede yasaklanmış veya tartışmalı bir konudur. Ancak bazı ülkelerde, belirli şartlar altında, ötenazi yasal olarak uygulanabilmektedir. Ötenaziye yasal olarak izin veren ülkeler şunlardır:
Belçika: 2002 yılında ötenazi yasasını kabul eden Belçika, 18 yaşından büyük, akli dengesi yerinde, tedavisi mümkün olmayan ve sürekli acı çeken hastalara ötenazi hakkı tanımaktadır. 2014 yılında ise, yaş sınırını kaldırarak, çocuklara da ötenazi yapılabilmesine olanak sağlamıştır.
Hollanda: 2002 yılında ötenazi yasasını kabul eden Hollanda, 12 yaşından büyük, akli dengesi yerinde, tedavisi mümkün olmayan ve sürekli acı çeken hastalara ötenazi hakkı tanımaktadır. 2020 yılında ise, 12 yaşından küçük çocuklara da ötenazi yapılabilmesine izin veren bir plan hazırlamıştır.
Lüksemburg: 2009 yılında ötenazi yasasını kabul eden Lüksemburg, 18 yaşından büyük, akli dengesi yerinde, tedavisi mümkün olmayan ve sürekli acı çeken hastalara ötenazi hakkı tanımaktadır.
Kanada: 2016 yılında ötenazi yasasını kabul eden Kanada, 18 yaşından büyük, akli dengesi yerinde, tedavisi mümkün olmayan ve sürekli acı çeken hastalara ötenazi hakkı tanımaktadır. 2021 yılında ise, ötenazi yasasını genişleterek, ölümü yakın olmayan hastalara da ötenazi yapılabilmesine izin vermiştir.
Avustralya: 2017 yılında Victoria eyaletinde ötenazi yasasını kabul eden Avustralya, 18 yaşından büyük, akli dengesi yerinde, tedavisi mümkün olmayan ve sürekli acı çeken hastalara ötenazi hakkı tanımaktadır. 2019 yılında ise, Batı Avustralya eyaleti de ötenazi yasasını kabul etmiştir.
ABD: ABD’de ötenazi yasası eyaletlere göre değişmektedir. Şu anda, Oregon, Washington, Vermont, Kaliforniya, Colorado, Hawaii, Maine, New Jersey, New Mexico, Montana ve Washington DC eyaletlerinde, 18 yaşından büyük, akli dengesi yerinde, tedavisi mümkün olmayan ve sürekli acı çeken hastalara ötenazi hakkı tanınmaktadır.
İspanya: 2021 yılında ötenazi yasasını kabul eden İspanya, 18 yaşından büyük, akli dengesi yerinde, tedavisi mümkün olmayan ve sürekli acı çeken hastalara ötenazi hakkı tanımaktadır.
Ötenazi, dünyada sürekli gündemde olan ve tartışılan bir konudur. Son zamanlarda ötenazi hakkında yaşanan bazı gelişmeler şunlardır:
Hollanda’nın eski başbakanı Dries van Agt ve eşi Eugenie, 11
Şubat 2024 tarihinde ötenazi yoluyla hayatlarına son verdiler.
Van Agt, 2019 yılında geçirdiği beyin kanamasından sonra bir daha
tam olarak iyileşemediği, Eugenie’nin de çeşitli sağlık sorunları
olduğu belirtildi.
Portekiz meclisi, 28 Ocak 2024 tarihinde ötenazi yasasını
oylayarak kabul etti. Yasaya göre, 18 yaşından büyük, akli
dengesi yerinde, tedavisi mümkün olmayan ve sürekli acı çeken
hastalar, doktorların onayıyla ötenazi talep edebilecekler.
Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa’nın daha önce 4 defa geri
gönderdiği yasayı, 1 hafta içinde yürürlüğe koyması
bekleniyor.
Fransa’da ötenazi, ulusal düzeyde tartışmaya açıldı.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ötenazi hakkında bir yasal
düzenleme yapılması için bir komisyon kurdu. Komisyonun, 2024
yılında yapılacak seçimlerden önce bir rapor sunması
planlanıyor.
Ötenazi, yaşamı dayanılmaz hale gelen kişilerin acısız bir
şekilde ölümüne izin veren bir uygulamadır. Ötenazi, dünyada
birçok ülkede yasal olarak uygulanabilmektedir. Ancak ötenazi,
aynı zamanda etik, dini ve hukuki açılardan da tartışılan bir
konudur. Ötenazi hakkında son zamanlarda yaşanan gelişmeler, bu
konunun gündemde kalacağını göstermektedir.
