Tarihte 19 Kasım: Önemli Olaylar, Doğumlar ve Ölümler
Bugün, tarih boyunca önemli olaylara sahne oldu. Lincoln’ün tarihi Gettysburg konuşmasından, Türkiye’de koalisyon hükümetinin kurulmasına kadar, 19 Kasım'ın dünya tarihinde iz bırakan gelişmeler…
- 19 Kas 2024 - 14:28
- Güncelleme: 19.11.2024 14:43
1640
Gettysburg Konuşması - 1863
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Abraham Lincoln, Amerikan İç
Savaşı’nın en önemli anlarından biri olarak kabul edilen
Gettysburg Konuşması’nı bu tarihte yaptı. Savaşın yıkıcı etkileri
karşısında Lincoln, ulusal birlik ve özgürlük temalı konuşmasıyla
tarihe geçti. Bu konuşma, Amerikan tarihinde özgürlük ve
eşitliğin simgesi olarak hatırlanmaktadır
Koca Sinan Paşa’nın Azli - 1595
Osmanlı sadrazamı Koca Sinan Paşa, Eflak Seferi'ndeki
başarısızlığı nedeniyle görevden alındı. Yerine Tekeli Lala
Mehmed Paşa atandı, ancak o da kısa bir süre sonra yaşamını
yitirdi. Osmanlı’nın iç politikaları ve savaş stratejileri
açısından önemli bir dönemdi
Kadın Hakları İçin Mücadele - 1900
Birleşik Krallık’ta kadınların seçme ve seçilme hakkı için
başlattıkları mücadelede, 119 kadın bu tarihte parlamentoya zorla
girmeye çalıştı ve tutuklandı. Bu olay, kadınların siyasi haklar
için verdikleri mücadelenin bir parçası olarak tarihe geçti ve oy
hakkı taleplerine dikkat çekti
Türkiye’de 49. Koalisyon Hükümeti Kuruldu - 1991
Türkiye'de, Doğru Yol Partisi lideri Süleyman Demirel ve Sosyal
Demokrat Halkçı Parti lideri Erdal İnönü'nün koalisyonuyla 49.
hükümet kuruldu. Bu koalisyon, Türkiye siyasi tarihinin önemli
bir dönemini oluşturmuş, Demirel başbakan, İnönü ise başbakan
yardımcısı olarak görev almıştır
Hadisa Katliamı - 2005
Irak’ta, Amerikan askerleri tarafından bir grup Iraklı sivilin
öldürülmesi olayı olarak bilinen “Hadisa Katliamı” bu tarihte
gerçekleşti. Olay, uluslararası kamuoyunda geniş yankı uyandırdı
ve savaş suçları ile insan hakları ihlalleri konularında
tartışmalara yol açtı
Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar
- 1816 Varşova Üniversitesi kuruldu.
- 1863 Abraham Lincoln, Gettysburg Muharebesi'nin
kazanılmasından sonra Gettysburg Konuşma'sını yaptı.
- 1881 Ukrayna'da Odessa'nın güneybatısındaki Großliebenthal
köyüne meteor düştü.
- 1900 İngiltere'de, seçme ve seçilme hakkı isteyen 119 kadın,
Avam Kamarası'na zorla girmekten tutuklandı.
- 1926 Troçki ve Zinovyev, Sovyetler Birliği politbüro'dan
kovuldu.
- 1938 Atatürk'ün naaşı, İstanbul'dan Ankara'ya, hazin bir
törenle yola çıkarıldı.
- 1941 İngiltere Kuzey Afrika'da Alman ve İtalyanlara karşı
saldırıya geçti.
- 1942 Beslenme, giyecek ve yakacak için "Harp Ekonomisi
Bürosu" kuruldu.
- 1943 III. Tarih kongresi toplandı.
- 1946 Afganistan, İzlanda ve İsveç, Birleşmiş Milletler'e üye
oldu.
- 1949 İstanbul radyosu normal yayınına başladı.
- 1954 Sammy Davis, Jr., San Bernardino-Kaliforniya'da
geçirdiği bir trafik kazasında sol gözünü kaybetti.
- 1960 Af çıktı. Aftan 15 bin tutuklu ve hükümlü yararlandı.
- 1967 TBMM, hükümete ülke dışına asker gönderme yetkisi verdi.
Donanma alarma geçirildi, Ankara'daki 28. Tümen İskenderun'a
hareket etti.
- 1977 Mısır devlet başkanı Enver Sedat, İsrail'i ziyaret eden
ilk Arap lider oldu.
- 1977 Portekiz havayollarına ait bir Boeing 727, Madeira
adalarında düştü: 130 kişi öldü.
- 1978 Jim Jones'un lideri olduğu Peoples Temple adlı bir
tarikatın üyeleri topluca intihar ettiler. 276'sı çocuk 914
kişinin cesedi, Guyana'nın Jonestown kentinde bulundu.
- 1979 Eski milletvekillerinden Ortadoğu gazetesi yazarı İlhan
Darendelioğlu, İstanbul'da uğradığı silahlı saldırıda öldü.
- 1984 BM görevlisi Enver Ergun, Viyana'da Ermeni
saldırganlarca öldürüldü.
- 1985 ABD başkanı Ronald Reagan ile Sovyetler Birliği devlet
başkanı Mikhail Gorbaçov, Cenova'da ilk kez buluştu.
- 1988 Pakistan'da Benazir Butto başbakan seçildi.
- 1991 Süleyman Demirel başkanlığındaki Doğru Yol Partisi ve
Erdal İnönü başkanlığındaki Sosyal Demokrat Halkçı Parti
koalisyonu ile 49. hükümet kuruldu. Erdal İnönü Başbakan
Yardımcısı oldu.
- 1992 İstanbul'da polis otosuna açılan ateşte 4 polis memuru
öldürüldü. Saldırıyı Dev-Sol üstlendi. Polislerin cenaze
töreninde "Kahrolsun İnsan Hakları" sloganı atıldı.
- 1994 Halil Mutlu Dünya Halter Şampiyonası'nda 7 dünya rekoru
kırarak, 3 altın madalya kazandı. Naim Süleymanoğlu 64 kiloda 5
dünya rekoru kırarak, 3 altın madalya, Fedai Güler de 70 kiloda
iki dünya rekoru kırarak 2 altın madalya elde etti.
- 1997 Des Moines-Iowa'da, Bobbi McCaughey yediz doğurdu. Bu,
tüm bebeklerin canlı doğduğu birinci yediz vakası.
- 1999 İstanbul'daki AGİT Zirvesi'nin son günü, Avrupa
Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması'nın (AKKA) yeni koşullara
uyarlanmış şekli, tarafların liderlerince imzalandı.
- 2005 Hadisa katliamı
Tarihte Bugün Doğanlar
- 1711 Mihail Lomonosov, Rus bilim adamı (ö. 1765)
- 1831 James A. Garfield, ABD' nin 20. başkanı (ö. 1881)
- 1859 Medeni Mehmet Nuri Efendi, Osmanlı İmparatorluğu'nun son
Şeyhülislamı
- 1888 Jose Raul Capablanca, Kübalı dünya satranç şampiyonu (ö.
1942)
- 1896 Georgi Jukov, SSCB mareşali
- 1898 Arthur Von Hippel, Alman asıllı ABD'li fizikçi (ö. 2003)
- 1909 Peter F. Drucker, Avusturyalı yönetim bilimci, yazar.
- 1912 İsmail Baha Sürelsan, Klasik Türk müziği sanatçısı
- 1917 İndira Gandhi, Hindistan başbakanlarından (ö. 1984)
- 1933 Larry King, ABD'li tv programcısı
- 1934 Kurt Hamrin, İsveçli eski bir futbolcu
- 1938 Ted Turner, ABD'li iş adamı
- 1942 Calvin Klein, ABD'li moda tasarımcısı
- 1957 Ofra Haza, Ünlü İsrailli şarkıcı (Ö.23 Şubat 2000)
- 1961 Meg Ryan, ABD'li sinema oyuncusu
- 1962 Jodie Foster, Oscar ödüllü ABD'li sinema oyuncusu,
yönetmen ve yapımcı
- 1965 Laurent Blanc, Eski Fransız futbolcu
- 1969 Ertuğrul Sağlam, Türk teknik direktör
- 1978 Věra Pospíšilová-Cechlová, Çek atlet
- 1980 Rodrigo Barbosa Tabata , Brezilyalı Futbolcu
Tarihte Bugün Ölenler
- 1828 Avusturyalı besteci Franz Schubert (d. 1797)
- 1883 Alman mühendis William Siemens (d. 1823)
- 1979 İlhan Egemen Darendelioğlu, Suikast sonucu ölen Türk
gazeteci (b. 1921)
- 1981 Enver Gökçe, Türk Şair (b. 1920)
- 1998 Alan J. Pakula, ABD'li film yönetmeni (b. 1928)
- 2004 Helmut Griem, Alman aktör (b. 1932)
- 2008 Gündüz Suphi Aktan, Türk Diplomat Yazar Politikacı (b.
1941)
(YUSUF SONKURT)