Tarihte Bugün: 23 Kasım’da Yaşanan Önemli Olaylar

23 Kasım tarihi, hem Türkiye hem de dünya tarihinde birçok önemli olaya ev sahipliği yaptı.

588

Danıştay'ın Kuruluş Kanunu Kabul Edildi (1925)

Türkiye’de yargı organlarının düzenlenmesi adına atılan önemli adımlardan biri olan Danıştay, 23 Kasım 1925’te yeniden yapılandırıldı. Bu tarihte Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edilen 669 sayılı kanunla, Danıştay’ın cumhuriyet dönemindeki temelleri atıldı. Yeniden kurulan Danıştay, dört daire olarak çalışmaya başladı ve 1927'de faaliyete geçti​

İstanbul İnönü Stadı’nın Açılışı (1947)

23 Kasım 1947’de İstanbul’un simgelerinden biri olan İnönü Stadı açıldı. Statta ilk gol, daha sonra Beşiktaş’ın efsane isimlerinden olacak Süleyman Seba tarafından atıldı. Bu açılış, Türkiye spor tarihinin unutulmaz anları arasında yer alır​

Casablanca Filminin İlk Gösterimi (1942)

Hollywood’un klasik filmlerinden “Casablanca”, ilk kez 23 Kasım 1942’de New York’ta gösterime girdi. II. Dünya Savaşı’nın ortasında çıkan bu film, yıllar boyunca popülerliğini koruyarak sinema tarihinde kült bir yapım olarak anılmaya devam etti​

BBC’de Doctor Who'nun İlk Bölümü Yayınlandı (1963)

Bilim kurgu dizileri arasında en uzun soluklu yapımlardan biri olan Doctor Who’nun ilk bölümü, 23 Kasım 1963’te BBC’de izleyici ile buluştu. Dizi, zaman yolculuğu temasını işleyerek kısa sürede dünya çapında bir fenomene dönüştü ve halen yayın hayatını sürdürüyor​

Trabzon Lisesi Dünya Şampiyonu Oldu (2003)

Türkiye’nin gururu Trabzon Lisesi futbol takımı, 23 Kasım 2003’te Çin’de düzenlenen Dünya Liselerarası Futbol Şampiyonası’nda şampiyon oldu. Finalde ev sahibi Çin’i 1-0 yenerek dünya şampiyonluğunu elde eden Trabzon Lisesi, spor tarihine adını altın harflerle yazdırdı​

Gürcistan’da Gül Devrimi (2003)

23 Kasım 2003, Gürcistan’da siyasi tarihe “Gül Devrimi” olarak geçen olayların son bulduğu gün oldu. Muhalefet, parlamento seçimlerinde usulsüzlük olduğu gerekçesiyle Eduard Şevardnadze’nin istifasını istedi ve ellerinde güllerle yaptıkları barışçıl protestolarla istifayı sağladı. Bu olay, Gürcistan’ın siyasi yapısında büyük değişimlerin kapısını araladı​

Yeniden Refah Partisi’nin Kuruluşu (2018)

Türkiye’de milli görüş hareketinin bir devamı olarak nitelendirilen Yeniden Refah Partisi, 23 Kasım 2018’de Fatih Erbakan liderliğinde kuruldu. Parti, Türkiye siyasetinde önemli bir oluşum olarak yer almaya başladı​.

Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar (23 Kasım)

  • 1248 711'den beri Müslümanlarca yönetilen İşbiliye (Sevilla); Kastilya ve León Kralı III. Fernando tarafından ele geçirildi. İspanya'da Müslüman yönetiminde yalnızca Ben-i Ahmer (Gırnata) Emirliği kaldı.
  • 1889 İlk otomatik plâkçalar (jukebox) San Francisco'da bir salonda hizmete girdi.
  • 1925 Şura-yı Devlet (Danıştay) kanunu kabul edildi.
  • 1928 İnhisarlar İdaresi (Tekel) rakı imalatına başladı.
  • 1935 İstanbul-Haliç Şirketi'nin faaliyetine son verildi; vapur hizmetlerini İstanbul Belediyesi üstlendi.
  • 1936 İstanbul'da tramvay ücretlerine on paralık zam yapılması üzerine, Hüseyin Cahit Yalçın, İstanbul valisi Muhittin Üstündağ'ı mahkemeye verdi.
  • 1936 Henry R. Luce tarafından yayımlanan Life dergisinin ilk sayısı çıktı.
  • 1938 Adolf Hitler 5.000 markın üzerinde malı olan yahudilere yüzde 20 oranında vergi koydu.
  • 1942 Casablanca filminin ilk gösterimi, New York'ta yapıldı.
  • 1946 Fransız Donanması Vietnam'ın Hai Phong kentini topa tuttu, 6,000 sivil öldü.
  • 1947 İstanbul İnönü Stadı açıldı. Statta ilk golü Süleyman Seba attı.
  • 1954 Bedii Faik Dünya gazetesinde, devlet bakanı Mükerrem Sarol'a hakaret ettiği iddiasıyla tutuklandı.
  • 1963 BBC Televizyonu, dünyanın en uzun süre yayınlanan bilimkurgu televizyon dizisi olan Doctor Who'nun ilk bölümünü yayına verdi.
  • 1964 Başbakan İsmet İnönü başkanlığında toplanan Milli Güvenlik Kurulu, Türkiye karasularının 6 milden 12 mile çıkarılmasını kararlaştırdı.
  • 1967 ABD başkanı Johnson'un Kıbrıs özel temsilcisi Cyrus Vance, Kıbrıs krizini görüşmek üzere Ankara'ya geldi. Daha sonra Türkiye'ye gelen BM Genel Sekreteri U-Thant'ın özel temsilcisi Rolz Bennet ile Vance, temaslarından sonuç alamayınca Atina'ya geçtiler.
  • 1968 Aroma Meyve Suyu fabrikası Bursa'da hizmete açıldı.
  • 1970 Türkiye'nin Ortak Pazar'a üyeliği için 22 yıllık geçiş dönemi öngören Katma Protokol, Brüksel'de imzalandı.
  • 1971 Çin Halk Cumhuriyeti temsilcileri, BM ve BM Güvenlik Konseyi toplantılarına ilk defa katıldılar.
  • 1980 Güney İtalya'da deprem: yaklaşık 4,800 kişi öldü.
  • 1985 Atina'dan Kahire'ye gitmek üzere havalanan Mısır havayollarına ait bir yolcu uçağı silahlı kişilerce kaçırılarak Malta'ya indi. Mısırlı komandoların kurtarma girişiminde 60 kişi öldü.
  • 1985 DSP genel başkanlığına Rahşan Ecevit seçildi.
  • 1990 Tansu Çiller, DYP'den siyasete atıldı.
  • 1996 Bergama'da siyanürle altın üretimine karşı çıkan köylüler büyük bir gösteri yaptı.
  • 1996 Etiyopya havayollarına ait bir yolcu uçağı kaçırıldı. Yakıtı biten uçak Hint Okyanusuna düştü: 123 kişi öldü.
  • 2003 Gürcistan devlet başkanı Eduard Şevardnadze kitlesel protestoların artması üzerine istifa etti.
  • 2003 Çin'de yapılan Dünya Liseler arası Futbol Şampiyonası'nda Trabzon Lisesi, ev sahibi ülke temsilcisini 1-0 yenerek ilk kez şampiyon oldu.
  • 2008 Slovakyanın başkenti Bratislava'da her yıl düzenlenen Artistik Buz Pateni Uluslararası Ondrej Nepela Memorial kupası'nda, bayanlarda Tuğba Karademir 2. oldu ve Türkiye'ye bu spor dalında tarihte uluslararası bir yarışmada büyükler kategorisindeki ilk madalyayı kazandırdı.

Tarihte Bugün Doğanlar

  • 1760 François-Noël Babeuf, Fransız yazar (ö. 1797)
  • 1804 Franklin Pierce, ABD'nin 14. başkanı (ö. 1869)
  • 1837 Johannes Diderik van der Waals, Hollandalı fizikçi (ö. 1932)
  • 1859 Billy The Kid, ABD'li hırsız ve katil
  • 1876 Manuel de Falla, İspanyol besteci (ö. 1946)
  • 1906 Sait Faik Abasıyanık, Türk öykü yazarı (ö. 1954)
  • 1938 Herbert Achternbusch, Alman yazar
  • 1959 Jason Alexander, ABD' li komedyen
  • 1964 Don Cheadle, ABD' li sinema oyuncusu
  • 1966 Vincent Cassel, Fransız aktör
  • 1976 Cüneyt Çakır, Türk futbol hakemi.
  • 1979 Nihat Kahveci, Türk Futbolcu
  • 1981 Nick Carle, Avustralyalı futbolcu
  • 1984 Lucas Grabeel, ABD li oyuncu ve şarkıcı
  • 1992 Miley Cyrus, ABD' li oyuncu ve şarkıcı

Tarihte Bugün Ölenler

  • 1682 Claude Lorrain, Fransız ressam (d. 1604)
  • 1902 Walter Reed, ABD'li bakteriolog (d. 1851)
  • 1973 Sessue Hayakawa, Japon sinema oyuncusu (d. 1889)
  • 1976 Andre Malraux, Fransız düşünürü, yazar (d. 1901)
  • 1979 Merle Oberon İngiliz sinema oyuncusu (d. 19 Şubat 1911)
  • 1990 Roald Dahl, İngiliz yazar (d. 1916)
  • 1991 Klaus Kinski, Alman sinema oyuncusu (d. 1926)
  • 1992 Vasfi Rıza Zobu, Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden sanatçı (d. 1902)
  • 1993 Ünal Cimit, Seramik sanatçısı
  • 1995 Louis Malle, Fransız sinema yönetmeni (d. 1932)
  • 1998 Yavuz Gökmen, Gazeteci
  • 1990 Roald Dahl, İngiliz Yazar (d. 1916)
  • 2001 Aşık Hüdai, (asıl adı Sabri Orak). Halk şairi. (d. 1940, Yoğunoluk)
  • 2002 Roberto Matta, Şilili ressam (d. 1911)
  • 2005 Carl H. Fischer, ABD'li Bitkibilimci (d. 1907)
  • 2006 Philippe Noiret, Fransız sinema oyuncusu (d. 1930)
  • 2006 Alexander Litvinenko, Rus casus (d. 1962)
  • 2006 Anita O'Day, ABD'li şarkıcı (d. 1919)
  • 2011 Şükran Ay, Türk sanat müziği sanatçısı (d. 1931)
(YUSUF SONKURT)
Paylaş