"Tarım sigortaları konusunda nihai hedefimiz, türk devletleri teşkilatı tarım sigortaları birliğinin kurulmasıdır" diyen Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Kazakistan Tarım Bakanı Aidarbek Saparov ve beraberindeki heyetle Bakanlıkta bir araya geldi. Görüşmenin ardından Türkiye ve Kazakistan arasında tarım alanında 4 iş birliği anlaşması imzalandı. İmza töreni sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Yumaklı, Türkiye ve Kazakistan arasında sürekli ivme kazanan iş birliğini daha da ileriye götürmek istediklerini aktardı. Bu ilişkilerin gelişmesini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in dostluğunun sağladığına işaret eden Yumaklı, bu iyi ilişkilerin iki ülke arasındaki ticarete de yansıdığını söyledi.
Yumaklı, iki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 6,5 milyar doları geçtiğini belirterek, "Bunu iki ülkenin de yeterli bulmadığını ve rakamı 10 milyar dolara çıkarmayı arzuladığımızı ifade etmek isterim. Tarımsal ticaretimiz ise geçen yıl 300 milyon dolar olarak gerçekleşti, potansiyelimizin çok altındaki bu rakamı daha yukarılara taşıma arzusundayız." ifadelerini kullandı.
Bu potansiyeli harekete geçirmek için iki ülke arasındaki 4 anlaşmaya imza attıklarını bildiren Yumaklı, sözlerini şöyle sürdürdü; "Bunlar, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğümüz ile Kazakistan'ın Ulusal Tarım Bilimleri Eğitim Merkezi arasında imzalanmış olan Tarımsal Araştırma ve İşbirliği İyi Niyet Protokolü, Kazakistan Tarım Bakanlığı Ulusal Tarım Bilimleri Eğitim Merkezi ile Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği arasında uluslararası bilimsel ve pratik işbirliğine ilişkin protokol, Kazakistan Tarım Bakanlığına bağlı Ulusal Tarım Bilimi Eğitim Merkezi ile Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi arasında işbirliğine dair protokol ve Bakanlığımız ile Kazakistan Tarım Bakanlığı Arasında Devlet Destekli Tarım Sigortaları Alanında İşbirliği Konusunda Niyet Beyanı."
Yumaklı, anlaşmalarla, iki ülke arasındaki tarımsal ticaret yanında karşılıklı tecrübe aktarımının da ön plana çıkacağını aktardı. Yakın zamanda Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerinde tarım sigortaları sisteminin kurulması için çalışma yaptıklarını bildiren Yumaklı, "Bunun ilk örnekleri Azerbaycan ve Özbekistan oldu. İnanıyorum ki bugün imzalanan niyet beyanıyla da benzer bir sistemin kurulması için beraberce hareket edeceğiz. Tarım sigortaları konusunda nihai hedefimiz Türk Devletleri Teşkilatı Tarım Sigortaları Birliğinin kurulmasıdır. İnşallah bu ve benzeri iş birlikleri bu birliğin kurulmasının önünü açmış olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Yumaklı, Çukurova'da sulama yatırımlarıyla ilgili de açıklamalarda bulundu. İklim değişikliğinin etkilerinin Çukurova'da sıcaklık ve buharlaşma gibi sorunları beraberinde getirdiğini dile getiren Yumaklı, bölgeye son 22 yılda 149 tesis yapıldığını belirtti. Yumaklı, "Bu yapılan yatırımların hali hazırda mevcut tarımsal üretimi karşıladığını söylemek mümkün ancak bundan sonraki dönem için hem Seyhan hem Çatalhan barajlarında kullanılmayan ölü hacimdeki suyun kullanılması gibi projeler üretilmeye devam ediliyor. Seyhan Barajı'ndan su aktarım ihalesine bu ay içerisinde çıkmış olacağız." diye konuştu.
Bölgedeki sulama birliğinin çiftçileri üçüncü ekim dönemi için uyardığını anımsatan Yumaklı, "Bu uyarı bazı basın yayın organlarında 'tarımı bitirme' belgesi olarak açıklandı. Bunu tümüyle reddediyorum. Her halükarda suyumuzu verimli kullanmamız gerekir. Buradaki uyarıyı bu şekilde lanse etmek büyük bir aymazlık. Zaten tarımla ilgili her konuya 'bittik' penceresinden bakanların başka bir şey söylemesi de mümkün değildi. 2025 sulama sezonunda Çatalhan Barajı'ndan ilave su alınmasıyla ilgili çalışmalarımızı bitirdiğimizde yaklaşık 860 milyon metreküp suyu çiftçilerimizin hizmetine sunmuş olacağız." değerlendirmesinde bulundu.
Soğan ve salçalık domates üretimine ilişkin açıklama da yapan Bakan Yumaklı "Soğanda geçen yıl rekolte 2,6 milyon tondu, bu yıl 2,8 milyon ton bekliyoruz, burada bir problem beklemiyoruz. Salçalık domateste rekolte geçen yıl 5,5 milyon tondu, bu yıl 6,1 milyon ton bekliyoruz. Ürün bolluğuyla alakalı sözleşmeli üretimi olmayan üreticilerimizin mağduriyeti oldu. Bunun öncesinde sözleşmesi olmasına rağmen bazı sanayicilerin, burada işini düzgün yapan sanayicileri tenzih ederim, ürün alımında problem çıkardığını tespit ettik. Ticaret Bakanlığımızla bunları tespit ettik gereğini yapacağız" ifadelerini kullandı.
(ERHAN TAYLAN)
