Tarım, Türkiye’nin en önemli sektörlerinden biridir. Tarım, hem gıda güvenliği hem de ekonomik kalkınma açısından büyük bir öneme sahiptir. Tarım sektörünü desteklemek ve geliştirmek için devlet çeşitli kurum ve kuruluşlar oluşturmuştur. Bu kurum ve kuruluşlardan biri de TİGEM’dir. TİGEM, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün kısaltmasıdır. TİGEM, 1984 yılında kurulmuş ve tarım ve tarıma dayalı sanayinin ihtiyacı olan her türlü mal ve hizmeti üretmek amacıyla faaliyetlerine başlamıştır. TİGEM, Türkiye’nin tarım devi olarak nitelendirilmektedir. TİGEM, 37 adet işletmesiyle Türkiye’nin dört bir yanında hayvancılık, bitkisel üretim, tohumculuk, fidancılık, ceylan yetiştiriciliği gibi pek çok alanda faaliyet göstermektedir. TİGEM, çiftçiyi ve çiftçi örgütlerini desteklemekte, istihdam sağlamakta, ithalatı azaltmakta, ihracatı artırmakta, yerel ve dünya pazarlarını takip etmekte ve tarım sektörüne katkı sağlamaktadır.
TİGEM’in tarihçesi, Osmanlı Devleti’ne kadar uzanmaktadır. Osmanlı Devleti’nin kuruluşu sonrasında ordu ve saray ihtiyaçlarını karşılamak için haralar kurulmuştur. Bu haralar, at yetiştirerek gelir elde etmiştir. Cumhuriyet döneminde ise Zirai Kombinalar ve Zirai İşletmeler görülmüştür. Bu kuruluşlar, hazineye ait boş araziler üzerinde tarımsal faaliyetler yürütmüştür. 1950 yılında Devlet Üreme Çiftlikleri ile birleşerek Devlet Üretme Çiftlikleri adını almıştır. 1984 yılında ise TİGEM adıyla yeniden yapılandırılmıştır.
TİGEM, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı’na bağlı bir kurumdur. TİGEM’in üst kuruluşu ise Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı’dır. TİGEM, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olarak faaliyetlerini yürütmektedir.
TİGEM’in görevleri, Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Hükümleri ile belirlenmiştir. TİGEM’in görevleri şunlardır:
Tarım ve tarıma dayalı sanayinin ihtiyacı olan her türlü mal ve hizmeti üretmek, satmak, satın almak, kiralamak, kiraya vermek, işletmek, kurmak, ortaklık kurmak, fizibilite, mühendislik, laboratuvar hizmetleri yapmak veya yaptırmak.
Tarımsal üretim faaliyetlerinde bulunmak, hayvansal ve bitkisel üretim yapmak, tohum, fidan, fide, hayvan, damızlık, spermaları yetiştiricilere sunmak, planlamak, planlı çalışmak, işletmelerin hayvansal üretimlerini katma değer haline getirmek, bitkisel üretimler üzerinde çalışmak.
Çiftçiyi ve çiftçi örgütlerini desteklemek, istihdam sağlamak, ihtiyaçların olması üzerine mal ve hizmet ithalatı yapmak, yerel ve dünya pazarlarını takip etmek, iletişime geçmek, piyasalarda çalışmak.
TİGEM, Türkiye’nin çeşitli yerlerinde 17 tanesi TİGEM tarafından işletilen 20 tanesi kiraya verilmiş toplam 37 adet işletmesi bulunmaktadır. TİGEM’in işletmeleri şunlardır:
TİGEM, Türkiye’nin tarım sektörüne büyük katkılar sağlayan bir kurumdur. TİGEM, tarımsal üretimi artırmak, kaliteyi yükseltmek, çiftçiyi desteklemek, istihdam sağlamak, ihracatı artırmak, ithalatı azaltmak gibi pek çok amaçla çalışmaktadır. TİGEM, Türkiye’nin tarım devi olarak faaliyetlerine devam etmektedir. (Saim Tunçman)
