Topuk ağrısı, topuğun altında, arkasında, içinde veya dışında
hissedilen bir ağrıdır. Topuk, vücut ağırlığının en yoğun
hissedildiği bölgelerden biridir. Bu nedenle topukta ağrı
oluşması çok sık karşılaşılan bir durumdur. Topuk ağrısının pek
çok farklı nedeni olabilir. Bunlar şöyle sıralanabilir:
- Aşırı egzersiz ve yüklenme: Aşırı koşu, yürüyüş veya ayakta
uzun süre kalma topuk ağrısının yaygın nedenlerindendir. Bu
durumda topukta iltihaplanma, şişlik ve ağrı oluşabilir.
- Ayak yapısı ve ayakkabı seçimi: Ayakların doğal yapısı veya
uygun olmayan ayakkabı seçimi de topuk ağrısına neden olabilir.
Düztabanlık, yüksek ayak kavsi, basma ve yürüme bozuklukları
topukta aşırı baskıya ve ağrıya yol açabilir. Ayrıca topuklu, dar
veya sert ayakkabılar da topuk ağrısını tetikleyebilir.
- Kilolu olmak: Fazla kilolu olmak vücudun ağırlığını ayaklara
fazla yüklemek anlamına gelir ve bu da topuk ağrısının gelişimine
katkıda bulunabilir. Obezite topuk ağrısının en önemli risk
faktörlerinden biridir.
- Plantar fasiit: Plantar fasiit topuk ağrılarının en yaygın
nedenlerinden biridir. Plantar fasiit ayağın tabanında uzanan
plantar fasya adı verilen bağ dokunun kalınlaşması ve
iltihabıdır. Genellikle uzun süreli dinlenme sonucu ilk ayağa
kalkıldığında ya da uzun süreli ayakta kalma durumunda ağrı
hissedilir.
- Topuk dikeni: Topuk dikeni halk arasında daha yaygın olarak
bilinen ve topuk ağrısına neden olabilen bir durumdur. Topuk
dikeni topuğun uç kısmında görülen diken şeklinde çıkıntıdır.
Hastalar özellikle sabah kalkınca topuk ağrısı hissederler biraz
yürüdükten sonra ağrıda rahatlama olur.
- Tendonit: Tendonit, kaslar ile kemikleri birbirine bağlayan
tendonların iltihaplanmasıdır. Ayakta bulunan Aşil tendonunun
yaralanması ya da iltihaplanması sonucu topuk ağrısı yaşanabilir.
- Burkulma ya da travmalar: Eklemlerde burkulma ya da
kemiklerde çatlak ve kırık sonucu topukta şişlik, morluk ve ağrı
hissedilebilir. Spor esnasındaki aşırı yüklenmeler sonucu stres
kırıkları meydana gelebilir.
- Diyabet: Diyabet, ayaklarda yaralara sebep olabildiği gibi
dolaşım bozukluklarına da sebep olabilir. Bu durumda ayakta ve
topukta ağrı hissedilebilir.
- Romatoid artrit ve diğer eklem hastalıkları: Eklemleri tutan
hastalıklarda topuk ağrısı hissedilebilir.
Topuk Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Topuk ağrısı çeşitli nedenlere bağlı olduğu gibi ağrının
görüldüğü bölge, ağrının karakteri ve gün içinde görüldüğü
zamanlar değişiklik göstermektedir. Ağrı altta yatan sağlık
durumuna ve kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Hastalar topuk
ağrısını zonklayıcı, yanıcı, batıcı gibi birçok şekilde
tanımlayabilir.
Topuk ağrısı topuğun altında, arkasında, içinde veya dışında
olabilir. Her iki ayakta görülebileceği gibi sağ ayak topuk
ağrısı veya sol ayak topuk ağrısı şeklinde tek tarafta da
hissedilebilir. Ani başlangıçlı ya da uzun süredir devam ediyor
olabilir. Ağrı hafif, orta veya şiddetli seyredebilir.
Topukta hassasiyet, şişlik, ısı artışı gibi şikayetler ile
topuğun arkasındaki aşil tendonunda gerginlik ağrıya eşlik
edebilir. Ağrı bazı aktiviteler sırasında, istirahat sırasında,
günün bazı vakitlerinde artabilir. Topuk dikeni hastalarında
sabah kalkınca topuk ağrısı tipiktir. Hastalar kalkıp birkaç adım
yürüdüklerinde ağrı azalmaktadır. Gün içinde fazla ayakta durma,
uzun süren sportif aktiviteler topuk ağrısını arttırabilir.
Topuk Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?
Topuk ağrısı teşhisi için öncelikle hastanın şikayetleri, ağrının
başlangıcı, süresi, şiddeti, yerleşimi, eşlik eden belirtiler,
tetikleyen ve azaltan faktörler, geçirilmiş hastalıklar,
kullanılan ilaçlar, alerjiler, yaşam tarzı, spor alışkanlıkları,
ayakkabı seçimi gibi bilgiler detaylı olarak alınır. Fizik
muayenede topuk bölgesi incelenir, hassasiyet, şişlik,
kızarıklık, ısı artışı gibi bulgular aranır. Ayrıca ayak yapısı,
ayak kavsi, basma ve yürüme bozuklukları değerlendirilir.
Topuk ağrısının nedenini belirlemek için bazı görüntüleme
yöntemleri kullanılabilir. Bunlar şunlardır:
- Röntgen: Röntgen, topukta kırık, çatlak, topuk dikeni, kemik
ölümü gibi durumları gösteren bir yöntemdir. Topuk ağrısının en
sık kullanılan görüntüleme yöntemidir.
- Ultrason: Ultrason, topukta iltihaplanma, sıvı birikimi,
tendon yırtığı gibi yumuşak doku problemlerini gösteren bir
yöntemdir. Topuk ağrısının nedenini belirlemek için röntgen ile
birlikte kullanılabilir.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MR): MR, topukta hem kemik hem
de yumuşak doku problemlerini gösteren en detaylı görüntüleme
yöntemidir. Topuk ağrısının nedenini belirlemek için diğer
yöntemler yetersiz kaldığında kullanılabilir.
(HABER MERKEZİ)
