Topuk Dikeni  Neden Çıkar, Nedir? Topuk Dikeni Neden Olur? Nasıl Tedavi Edilir?

Topuk dikeni, ayak sağlığını tehdit eden bir sorundur. Topuk kemiğinin altında veya arkasında kalsiyum birikmesi sonucu oluşur. Bu birikim, zamanla sertleşir ve topukta diken gibi bir çıkıntı yapar. Topuk dikeni, genellikle plantar fasiit adı verilen ayak tabanındaki bağ dokusunun iltihaplanması ile birlikte görülür. Topuk dikeni, sert yüzeylerde yürümek, yanlış ayakkabı seçimi, fazla kilo, spor aktiviteleri, yaşlanma gibi faktörlerle ortaya çıkabilir. Topuk dikeni, ağrı, şişlik, ısı artışı, yürüme güçlüğü gibi belirtiler verir. Topuk dikeni tedavisi, ilaçlar, ortezler, fizik tedavi, egzersizler, şok dalga tedavisi, lazer tedavisi, ameliyat gibi yöntemlerle yapılabilir. Topuk dikeni, erken teşhis ve tedavi ile tamamen iyileşebilen bir rahatsızlıktır.

Topuk Dikeni Nedenleri Nelerdir?

Topuk dikeni, topuk kemiğine aşırı yük binmesi veya zorlanması sonucu oluşur. Bu durum, topuk kemiğinin altında veya arkasında kalsiyum birikmesine yol açar. Kalsiyum birikimi, zamanla sertleşir ve topukta diken gibi bir çıkıntı yapar. Topuk dikeni nedenleri arasında şunlar sayılabilir:

• Sert yüzeylerde yürümek, koşmak, zıplamak
• Ayak yapısına uygun olmayan, sert tabanlı, topuklu veya ortopedik olmayan ayakkabılar giymek
• Ayakta uzun süre durmak, ağır yük taşımak, ayak tabanına baskı uygulamak
• Fazla kilo, obezite, hamilelik gibi durumlarda topuk kemiğine binen yükün artması
• Yaşlanma ile birlikte ayak tabanındaki yağ dokusunun azalması, bağ dokusunun elastikiyetinin kaybolması
• Plantar fasiit, aşil tendinit, artrit, romatizma, diyabet gibi hastalıkların topuk kemiğini etkilemesi

Topuk Dikeni Belirtileri Nelerdir?

Topuk dikeni, topukta ağrı, şişlik, ısı artışı, yürüme güçlüğü gibi belirtilerle kendini gösterir. Topuk dikeni belirtileri şunlardır:

• Topukta diken batması, bıçak saplanması, yanma, batma gibi ağrılar
• Ağrının sabahları ilk adım atıldığında veya uzun süre oturduktan sonra ayağa kalkıldığında daha şiddetli olması
• Ağrının yürüdükçe veya ayak kaslarını ısıttıkça azalması
• Topukta şişlik, kızarıklık, ısı artışı, hassasiyet
• Topukta sertlik, çıkıntı, nodül hissi
• Yürüme, koşma, zıplama gibi aktivitelerde zorlanma, topuğa basamama, topallama

Topuk Dikeni Nasıl Teşhis Edilir?

Topuk dikeni teşhisi, hastanın şikayetleri, ayak muayenesi ve röntgen filmi ile konulabilir. Doktor, hastanın topuk ağrısının nedenini, süresini, şiddetini, ne zaman artıp azaldığını, başka belirtiler olup olmadığını sorar. Ayak muayenesi yaparak, topukta şişlik, kızarıklık, ısı artışı, hassasiyet, çıkıntı, nodül gibi bulguları değerlendirir. Röntgen filmi ile topuk kemiğindeki kemiksi çıkıntının boyutunu, şeklini, yerini, plantar fasiit veya başka bir hastalığın olup olmadığını görür. Gerekirse, kan testi, ultrason, MR, BT gibi ileri tetkikler de isteyebilir.

Topuk Dikeni Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Topuk dikeni tedavisi, hastanın durumuna, belirtilerinin şiddetine, altta yatan nedenlere göre değişir. Topuk dikeni tedavisi için şu yöntemler kullanılabilir:

• İlaçlar: Ağrı ve iltihabı azaltmak için ağrı kesici, anti-inflamatuar, steroid olmayan ilaçlar verilir. Ayrıca, kalsiyum birikimini eritmek için bazı ilaçlar da kullanılabilir.
• Ortezler: Ayak tabanına destek sağlamak, topuk kemiğine binen yükü azaltmak, ağrıyı hafifletmek için özel tabanlıklar, silikon topuk yastıkları, gece atelleri, bandajlar gibi ortezler kullanılır.
• Fizik tedavi: Ayak kaslarını güçlendirmek, esnetmek, kan dolaşımını artırmak, ağrıyı azaltmak için fizik tedavi uygulanır. Masaj, buz uygulaması, elektrik stimülasyonu, ultrason, lazer gibi yöntemler kullanılabilir.
• Egzersizler: Ayak tabanındaki bağ dokusunu gevşetmek, topuk kemiğini rahatlatmak, ağrıyı hafifletmek için doktorun önerdiği egzersizler yapılır. Bu egzersizler, ayak bileği, baldır, diz hareketleri, topuk kaldırma, duvara yaslanma, havlu çekme gibi hareketlerden oluşur.
• Şok dalga tedavisi: Topuk dikeni üzerine yüksek enerjili ses dalgaları uygulanarak, kalsiyum birikiminin kırılması, kan akışının artması, ağrı ve iltihabın azalması sağlanır. Şok dalga tedavisi, cerrahi olmayan, ağrısız, güvenli ve etkili bir yöntemdir.
• Lazer tedavisi: Topuk dikeni üzerine düşük seviyeli lazer ışınları uygulanarak, kalsiyum birikiminin eritilmesi, ağrı ve iltihabın giderilmesi, iyileşme sürecinin hızlandırılması amaçlanır. Lazer tedavisi, cerrahi olmayan, ağrıs
• Ameliyat: Diğer tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen, şiddetli ve kronik topuk dikeni vakalarında cerrahi müdahale yapılabilir. Ameliyat sırasında, topuk kemiğindeki kemiksi çıkıntı kesilerek çıkarılır. Ameliyat sonrası, iyileşme süreci, ağrı, enfeksiyon, kanama, sinir hasarı gibi komplikasyonlar oluşabilir.

Topuk Dikeni Önleme Yolları Nelerdir?

Topuk dikeni, önlenebilir bir sorundur. Topuk dikeni oluşumunu engellemek için şu önlemler alınabilir:

• Ayak yapısına uygun, yumuşak tabanlı, ortopedik, topuklu olmayan ayakkabılar giymek
• Sert yüzeylerde yürümemek, koşmamak, zıplamamak
• Ayakta uzun süre durmamak, ağır yük taşımamak, ayak tabanına baskı uygulamamak
• Fazla kilo vermek, obezite, hamilelik gibi durumlarda topuk kemiğine binen yükü azaltmak
• Yaşlanma ile birlikte ayak tabanındaki yağ dokusunu korumak, bağ dokusunun elastikiyetini artırmak için nemlendirici kremler kullanmak
• Plantar fasiit, aşil tendinit, artrit, romatizma, diyabet gibi hastalıkları tedavi ettirmek
• Düzenli olarak ayak egzersizleri yapmak, ayak kaslarını güçlendirmek, esnetmek, kan dolaşımını artırmak