Meme hastalıklarının tarama ve teşhisinde yaygın olarak kullanılan mamografi, düşük doz X ışını kullanılarak yapılan radyolojik bir görüntüleme sistemidir. Amerikan Kanser Enstitüsü ve Dünya Sağlık Örgütü’ne göre; meme kanserinin erken teşhis ve tedavisi için 40 yaşından itibaren kadınların yılda bir kez mamografi çektirmesi önerilir. Medicana Bahçelievler Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Hakan Bölükbaşı, “40 yaş altında özel bir neden olmadıkça mamografi çekilmez. Bunun sebebi; genç kadınlarda meme dokusunun yoğun olması nedeniyle yeterli bilgi alınamamasıdır” dedi.
İlk kez mamografi çektirmeye hazırlanan kadınlar için bilgiler veren Doç. Dr. Bölükbaşı, şunları söyledi: “Mamografi çekimi için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur. Mamografi çekimine giderken göğüs bölgesinde ve koltuk altında pudra, deodorant ya da krem gibi kozmetik ürünler kullanılmaması önerilir. Bu maddeler, mamografi filmi üzerinde kuşkulu görüntülere yol açarak tanıda hataya neden olabilir.”
“Mamografi çekilirken belden yukarısı çıplak olacağı için, çekime
gelirken iki parça kıyafet giyilmesi daha uygun olacaktır” diyen
Doç. Dr. Hakan Bölükbaşı, çekim işlemiyle ilgili ise şu bilgileri
verdi: “Mamografi çekimi sırasında meme, iki plaka tabaka
arasında birkaç saniye hafifçe sıkıştırılmaktadır. Bu nedenle
premenopozal dönemdeki kadınlarda memenin en az hassas olduğu
dönemde mamografi çekmek daha uygun olacaktır. Adet bitimini
takip eden ilk hafta işlem için en uygun zamandır.”
Bazı kadınlarda kahve, çikolata, kola gibi kafein içerikli
gıdaların meme hassasiyetini arttırabildiğini vurgulayan Doç. Dr.
Bölükbaşı, “Çekimin 1-2 hafta öncesinden kafeinli gıdalardan uzak
durulması faydalı olur” önerisinde bulundu.
“Meme protezi olan olgularda da tarama yöntemi mamografidir. Tecrübeli kişilerin yapacağı mamografi tetkiki silikona hiçbir zarar vermez” diyen Doç. Dr. Bölükbaşı, “Çekim öncesinde meme protezi olduğu mutlaka belirtilmelidir. Meme portezi olan kişilerde, ultrasonografi ile de normal meme dokusu ve protez mutlaka kontrol edilmelidir” diye konuştu.
Mamografi işleminin ‘memenin röntgeni’ olarak tanımlanabileceğini söyleyen Doç. Dr. Hakan Bölükbaşı, “Düşük doz X ışını kullanılarak meme dokusunun görüntülenmesine imkan sağlayan mamografi, sadece birkaç dakikada çekilir. Memenin iki plaka arasında sıkıştırılması ile yapılır. Sıkıştırma çok önemlidir. Böylece meme dokusu hareket etmez, memeye daha az radyasyon verilir ve daha iyi görüntü alınır. Mamografi çekimi sırasında duyulan ağrı oldukça hafiftir ve rahatlıkla tolere edilebilir bir durumdur. Aslında hissedilen ağrı değil basınçtır” şeklinde bilgi verdi.
(İHA)
