31 Ocak Tarihte Bugün: Köleliğin Sonu, İlk Türk Kitabı ve Daha Fazlası
31 Ocak, dünya ve Türkiye tarihinde önemli gelişmelere sahne olmuştur. Köleliğin kaldırılması, ilk Türk matbaasında basılan kitap ve daha birçok olay bu tarihte gerçekleşti.
31 Ocak, tarihte birçok önemli olaya ev sahipliği yapmıştır. İşte
bu tarihte yaşanan bazı dikkat çekici olaylar:
1729: Türkiye'de İlk Kitabın Basımı
İbrahim Müteferrika tarafından İstanbul'da kurulan ilk Türk
matbaasında, Mehmet Bin Mustafa'nın (Vanlı) kaleme aldığı "Sıhahı
Cevheri" (Vankulu) adlı sözlük basıldı. Bu, Türkiye'de basılan
ilk kitap olarak tarihe geçti.
1865: ABD'de Köleliğin Yasaklanması
Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi, köleliği
yasaklayan yasayı onayladı. Bu adım, ABD'de köleliğin sona
erdirilmesi yönünde önemli bir dönüm noktası oldu.
1928: Türk Eğitim Derneği'nin Kuruluşu
Ankara'da Türk Eğitim Derneği (TED) kuruldu. Dernek, Türkiye'de
eğitimin gelişimine katkı sağlamak amacıyla faaliyetlerine
başladı.
1968: TRT Ankara Televizyonu'nun Deneme Yayını
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) Ankara Televizyonu, deneme
yayınına başladı. Bu, Türkiye'de televizyon yayıncılığının
başlangıcı olarak kabul edilir.
1990: Muammer Aksoy'un Suikastı
Atatürkçü Düşünce Derneği ve Türk Hukuk Kurumu Başkanı Prof. Dr.
Muammer Aksoy, Ankara'da evinin önünde uğradığı silahlı saldırı
sonucu hayatını kaybetti. Bu suikast, Türkiye'de büyük yankı
uyandırdı.
1990: Moskova'da İlk McDonald's Açıldı
Sovyetler Birliği döneminde Moskova'da ilk McDonald's restoranı
açıldı. Bu, Batı kültürünün Sovyetler Birliği'ne girişinin
sembolik bir göstergesi olarak kabul edildi.
2004: Türk Lirası'ndan Altı Sıfır Atılması
Türk Lirası'ndan altı sıfır atılması ve Türkiye Cumhuriyeti para
biriminin "Yeni Türk Lirası" (YTL) olarak değiştirilmesini
öngören yasa, Resmi Gazete'de yayımlandı. Bu düzenleme, Türkiye
ekonomisinde önemli bir reform olarak değerlendirildi.
Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar
- 1729 Türkiye'de ilk kitap, Mehmet Bin Mustafa'nın (Vanlı)
kaleme aldığı Sıhahı Cevheri (Vankulu) adlı sözlük basıldı.
İbrahim Müteferrika, ilk Türk matbaasını İstanbul'da
Sultanselim'deki konağında kurmuştu.
- 1747 İlk zührevi hastalıklar kliniği Londra'da açıldı.
- 1790 Osmanlı-Prusya ittifakı.
- 1865 ABD Temsilciler Meclisi, köleliği yasaklayan yasayı
onayladı.
- 1876 ABD'de ülkedeki tüm kızılderililer kendilerine ayrılmış
özel bölgelerde yaşamaya zorlandılar.
- 1906 İvan Vasilyeviç Babuşkin kurşuna dizildi. Babuşkin Rus
Sosyal Demokrat İşçi Partisi (Bolşevikler) kurucularındandı.
- 1915 I. Dünya Savaşı: Almanya Ruslara karşı zehirli gaz
kullandı.
- 1924 Kültür magazin dergisi Resimli Ay kapandı.
- 1927 Müttefiklerin Almanya üzerindeki denetimi sona erdi;
bundan sonra Almanya'nın yeniden silahlanmasını Milletler
Cemiyeti denetleyecek.
- 1928 Türk Eğitim Derneği (TED) Ankara'da kuruldu.
- 1929 SSCB Leon Troçki'yi sürgüne gönderdi.
- 1930 Seloteyp 3M şirketi tarafından pazara sürüldü.
- 1931 Yarın gazetesi başyazarı Arif Oruç ve sorumlu müdürü
İzmit'te birer yıldan fazla hapse mahkûm oldular.
- 1931 Gümrük ve Tekel Bakanlığı kuruldu.
- 1934 Nazım Hikmet, Nail Vahtedi, Tosun Ömer ve Yonga Ömer beş
yıl hapis cezasına mahkûm edildi.
- 1938 Atatürk, Gemlik'te sun'i ipek fabrikasını açtı.
Tarihte Bugün Doğanlar
- 1797 Franz Schubert, Avusturyalı besteci (ö. 1828)
- 1881 Anna Pavlovna Pavlova, Rus balerin (ö. 1931)
- 1884 Mehmed Emin Resulzade, Azerbaycan Demokratik
Cumhuriyetinin kurucusu(ö. [[1955])
- 1923 Norman Mailer, Amerikalı romancı (ö. 2007)
- 1927 Olof Palme, İsveçli siyasetçi (ö. 1986)
- 1935 Kenzaburo Oe, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Japon romancı
- 1937 Philip Glass, Amerikalı besteci
- 1938 Beatrix, Hollanda Kraliçesi
- 1961 Fatih Kısaparmak, Türk besteci ve yorumcu
- 1981 Justin Timberlake, Amerikalı pop şarkıcısı ve aktör
- 1982 Elena Paparizou, Yunan şarkıcı
- 1964 Jeff Hanneman, Slayer Gitaristi
Tarihte Bugün Ölenler
- 1914 Recaizade Ekrem, edebiyatçı (Üstat) (d. 1848)
- 1945 Eddie Slovik, 2. Dünya Savaşı sırasında firardan dolayı
idam edilen tek ABD askeri (d. 1920)
- 1946 İsmail Hakkı İzmirli, İslam felsefesi tarihçisi
- 1948 Artaki Candan, besteci
- 1969 Stoyan Zagorçinov, Bulgar yazar (d. 1889)
- 1974 Samuel Goldwyn, ABD'li film yapımcısı (d. 1882)
- 1982 Melih Vassaf, Eleştirmen ve oyun yazarı
- 1990 Muammer Aksoy, hukukçu ve siyaset adamı (d. 1917)
- 2000 İsmail Hakkı Şen, Tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1927)
- 2006 Moira Shearer, İskoç aktris (Kırmızı Pabuçlar) ve
balerin (d. 1926)
(HABER MERKEZİ)