CHP Çanakkale Milletvekili İsmet Güneşhan, TBMM Genel Kurulu'nda Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 2. Maddesi üzerine söz aldı. Güneşhan konuşmasında şu ifadelere yer verdi;
Dünyanın en güzel ülkesinde yaşadığımızı kaydeden Güneşhan, “Muhteşem bir coğrafyaya sahibiz ancak bunu yeterli gelire dönüştüremiyoruz maalesef. Biz ülke olarak yabancı bir turiste gecelik sadece 99 dolar harcatırken yurt dışına çıkan bir yurttaşımız gecelik 639 dolar harcama yapıyor; aslında bugün burada esas konuşmamız gereken konu bu yani ülkemize gelen yabancı turiste biz nasıl daha fazla bir harcama yaptırabiliriz, bunu konuşmamız gerekirken neyi konuşuyoruz? İşte, turist rehberlerinin çalışma koşullarını, şartlarını daha da zorlaştıracak olan yasa teklifini konuşmak zorunda kalıyoruz. Ancak burada kritik olan, bu büyük potansiyeli değerlendirecek vizyon ve gerçek bir siyasi iradenin gerekliliğidir ama böyle bir iradeyi maalesef göremiyoruz” ifadelerine yer verdi.
“Bir Çanakkaleli olarak turist rehberinin önemini en iyi biz biliriz” diyen Güneşhan sözlerine şöyle devam etti. “Şehitliğimizi gezerken uyduruk hikâyelerle gökten inen cisimlere kahramanlıkları bağlayanlar ile yabancı dil bilen, iyi bir eğitim almış gerçek rehberlerin farkını görebilirsiniz. Bu teklif, rehberlerin ve turizmin çıkarlarına açıkça aykırıdır değerli arkadaşlar "ben yaptım oldu" anlayışıyla getirilmiştir. Ben buradan iktidar yetkililerine sormak istiyorum; yasayla kurulmuş meslek kuruluşlarından görüş alınmış mıdır? Türkiye'de farklı üniversitelerin turizm ya da turist rehberliği bölümlerinde ders veren akademisyenlerin, öğretim görevlilerinin fikri alınmış mıdır? Hepimiz çok iyi biliyoruz ki bu görüşler alınmadı veya alındıysa da dikkate alınmadı, dikkate değer bulunmadı.” dedi
Güneşhan konuşmasına şu şekilde devam etti; “Komisyon toplantıları yapıldı, yangından mal kaçırır gibi hızlıca Komisyondan geçirildi. Komisyon sürecinde sektör temsilcileriyle yapılan görüşmelerde teklife tepki gösterdiklerini açıkça gördük ve anladık ki teklif sektöre faydadan çok zarar getirmektedir. Böyle bir kanunun sorunları çözemeyeceği apaçık ortadadır, zaten iktidarın da böyle bir niyeti yok. Oysa turist rehberleri ülkemizin kültürel mirasını turistleri anlatır, bu değerleri yaşatırlar. Onlara yeterli koşulları, yeterli desteği sağlamamız gerekir değerli arkadaşlar ama maalesef bu desteği sağlayamıyoruz. Aksine, bu düzenlemeyle ülke turizmi bırakın ileriye gitmeyi, en az otuz yıl daha geriye gidecektir. Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; bu düzenleme aslında talep edildikçe tur araçlarında rehber zorunluğunun kaldırılması ve rehberlerin müze ve ören yerlerine hapsedilmesi, yabancı tur operatörlerinin tur lideri olarak görevlendirdiği yabancı uyruklu personellerinin ülkemiz hakkında bilgi vermesi sorununu da beraberinde getirecektir.”
15 bine yakın tur rehberine karşı haksız bir rekabet ortamı yaratıldığına dikkat çeken CHP’li Güneşhan “Arkeoloji ve sanat tarihi gibi bölüm mezunları ile Uzak Doğu dillerini bilen kişilere ayrı bir eğitim olmaksızın yüz saatlik bir kurstan sonra rehber olabilme hakkı tanınmaktadır. Oysa bu coğrafyada, bu topraklarda 1890 ve 1925 yıllarında 2 yasal düzenleme yapılmış ve o dönemin yöneticileri tur rehberliğinin öneminin farkına varmışlardır. Oysa bugün bu ülkeyi yönetenler tur rehberliğinin, tur rehberlerinin ne kadar önemli olduğunun farkında bile değiller ve tur rehberliği mesleğini itibarsızlaştırıyorlar. Teklif yasalaşması hâlinde hâlihazırda ülkemizde yaşayan ve bir şekilde ülke vatandaşlığına geçmiş olan birçok Çin, Uygur, Japon, Endonezyalı yurttaşın turizm ve rehberlik yönünden gerekli olan eğitimleri almadan rehberlik yapabilmelerinin de önünü açacaktır. Bu durum turist rehberliği eğitimi alan gençlerimize ve 15 bine yakın tur rehberimize karşı haksız bir rekabet ortamı yaratacaktır” dedi.
İlgili kanun teklifinde milli güvenlik konusunun muğlak olduğunu söyleyen Güneşhan “Birkaç düzenleme daha var ki gerçekten çok çarpıcı; mesela, Cumhurbaşkanına hakaret suçu işleyenlerin affa uğrasa bile rehber olamayacağı gibi. Teklifle son derece muğlak ifadelerle "millî güvenlik" adı altında turizm birlikleri ve rehber odalarının faaliyetleri Bakanlık kararıyla menedilebilecektir. Turizm sektörünü geliştirmek için yasal düzenlemelere elbette ihtiyaç vardır. Ancak böylesi önemli bir konuda turizm paydaşlarının görüşleri alınmadan, sunulan gerekçeler bilimsel verilerle desteklenmeden ve tartışılmadan hazırlanan söz konusu kanun teklifi maalesef beklenileni vermekten çok uzak bir görüntü çizmektedir. Hazırlanan teklifin bu hâliyle faydadan çok zarar getireceği apaçık ortadadır. Gelin teklifi geri çekin ve tüm paydaşların katılımıyla demokratik ve fayda sağlayacak yeni bir düzenlemeyi hep birlikte sunalım” diyerek sözlerine son verdi.
(ERHAN TAYLAN)
