İnsan kaynakları platformu Kolay İK ve çalışan deneyimi platformu Moodivation iş birliğiyle gerçekleştirilen ‘2023 Türkiye Çalışan Deneyimi Araştırması’, Türkiye’nin yedi bölgesindeki farklı ölçek ve sektörlerdeki şirketlerden toplam 1244 çalışanın katılımıyla yapıldı. Araştırma, çalışanların iş yerlerinde olumlu ve olumsuz buldukları alanları, takım liderleri, müdürler ve üst düzey yöneticilerin bağlılık düzeylerini ve iş ortamındaki diğer dinamikleri inceledi. Araştırma ile aynı zamanda, çalışanların kendi iş yerlerini başkalarına tavsiye etme oranını gösteren Çalışan Tavsiye Skoru (E-NPS) da hesaplandı.
Araştırmanın sonuçlarına göre, unvan yükseldikçe şirkete bağlılık da artıyor. Çalışanların bağlılık oranı yüzde 67 iken, ekip liderlerinin yüzde 69, müdürlerin yüzde 70, üst düzey yöneticilerin ise yüzde 77 olduğu görüldü. Yaş grubu ve cinsiyete göre ise bağlılıkta önemli bir farklılık olmadığı belirlendi.
Araştırmada en yüksek çıkan sonuçlar anlam ve takım uyumu oldu. Çalışanların yüzde 73’ü yaptığı işi anlamlı bulduğunu söyledi ancak bu oran 35 yaş altı çalışanlarda yüzde 68’e kadar düştü. İş yerindeki arkadaşlarıyla iyi bir takım olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 68, kendini çalıştığı kuruma ait hissedenlerin oranı yüzde 57 olarak belirlendi. Öte yandan kuruma yaptığı katkıların takdir edildiğini söyleyenlerin oranı yüzde 56 olarak ölçüldü. 35 yaş altı çalışanların yüzde 47’si yeterince takdir edilmediğini düşünürken bu oran 35-45 yaş arası çalışanlarda yüzde 48, 45 yaş ve üzeri çalışanlarda ise yüzde 35 oldu.
Raporda çalışanlara çalıştıkları kurumda kariyerlerini ilerletmek için bir yol görüp görmedikleri soruldu. Buna göre neredeyse her iki çalışandan biri (yüzde 54) mevcut iş yerlerinde kariyerlerini ilerletemeyeceğini düşündüğünü söyledi. Her 100 çalışandan 44’ü de önümüzdeki bir yıl içerisinde iş değiştirmeyi planlıyor. Bu oran erkek çalışanlarda yüzde 40 olurken, kadın çalışanlarda yüzde 47’ye kadar yükseldi.
Araştırmadan çıkan sonuçlar, iş yerlerinde en fazla geliştirilmesi gereken alanları da ortaya koydu. Buna göre çalışanların yüzde 58’i çalıştıkları yerde herkese, her zaman adil davranılmadığını düşünüyor. Yüzde 50’si iş yerlerinde iletişim kültürü ve şeffaflık olmadığına, yüzde 54’ü ise şirketlerinin zihinsel esenliğe önem vermediğine dikkat çekiyor.
Rapora göre uzaktan ve ofisten çalışanların mevcut işlerinden ayrılmayı isteme oranları aynı ama diğer alanlarda uzaktan çalışanlar daha pozitif bir tablo çiziyor. Buna göre uzaktan çalışanların yüzde 63’ü, hibrit çalışanların yüzde 46’sı, ofis çalışanlarının ise yalnızca yüzde 36’sı iş yerlerinde şeffaf bir iletişim kültürü olduğunu söylüyor. İş ve özel hayat dengesini kuranların oranı uzaktan çalışanlarda yüzde 67 olurken, bu oran hibrit çalışanlarda yüzde 57’ye, ofisten çalışanlarda ise yüzde 51’e düşüyor. Uzaktan çalışanların yüzde 60’ı, hibrit çalışanların yüzde 49’u, ofis çalışanlarının ise yüzde 42’si iş yerlerinde esenliğe önem verildiğini belirtiyor.
Bu araştırma kapsamında aynı zamanda Çalışan Tavsiye Skoru da (E-NPS) hesaplandı. Çalışanların yüzde 29’u iş yerini tavsiye ederken yüzde 39’u olumsuz bildirimde bulundu. Bu sonuçlara göre Türkiye’nin E-NPS sonucu eksi 10 olurken raporda 2023 yılında bu skorun İngiltere’de 3, ABD’de ise 24 olarak ölçüldüğü ifade edildi.
Araştırmanın sonuçlarını değerlendiren Kolay İK CEO’su Çağlar Yalı, “Çalışan bağlılığı, deneyimi, iş yerinde adil davranış, iletişim, gelişim ve esenlik gibi unsurların çalışanlardaki yansımasını tespit etmek adına gerçekleştirdiğimiz araştırma, şirketler için önemli bir kaynak teşkil ediyor. Çalışanların yaptıkları işi anlamlı bulması hariç diğer tüm sonuçlar, geliştirilmesi gereken alanları işaret ediyor. Şirketlerin, araştırmamızın sonucunu da dikkate alarak çalışan memnuniyetini artırmak ve bağlılığı güçlendirmek için yol haritaları oluşturacaklarını düşünüyoruz. Diğer yandan ülkemizde ilk kez gerçekleştirilen E-NPS sonucunun eksi değerde çıkması da iş dünyasının bu alanda gelişime açık olduğunu gösteriyor. Platform olarak alanında uzman iş ortaklarımızla birlikte sunduğumuz ürün ve hizmetlerle şirketlere bu alanlarda rehberlik etmeye hazırız” dedi.
Araştırmayı platformları üzerinden yürüten ve mevcut müşterilerinin skorlarıyla de kıyaslayan çalışan deneyimi platformu Moodivation kurucu ortaklarından Mert Emcan, “Sonuçlar şaşırtıcı değil. Özellikle adalet, gelişim ve takdir alanlarında ciddi sıkıntılar olmasının çalışan deneyimine olumsuz yansıdığını net olarak görüyoruz. Ayrıca kurumlardaki iletişimin şeffaf olmaması ve çalışan esenliğinin ihmal edilmesi, bu sıkıntıları maalesef daha da pekiştiriyor” diye konuştu. Bu tür araştırmaların düzenli ve tutarlı bir şekilde yapılmasının, Türkiye’deki iş gücünün yaşadıklarını ve hissettiklerini anlamanın şirketlerin sürdürülebilir başarısı için kritik olduğu ifade eden Mert Emcan, bu araştırmanın aynı zamanda küresel rekabette yetenek yönetimini etkin bir şekilde ilerletmek için bir rehber olmasını dilediklerini de sözlerine ekledi.
(İHA)
