Tarım ve Orman Bakanlığı ile paydaş kurumlar tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda Hüyük çileği Avrupa Birliğinden (AB) coğrafi işaret tescili aldı. Böylece Türkiye'nin AB'den coğrafi işaret alan ürün sayısı 25'e yükseldi.Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Hüyük çileğinin Türkiye'nin AB'den coğrafi işaret tescili alan 25. ürünü olduğunu bildirdi.
Ülke lezzetlerinin son dönemde art arda AB tescili aldığına dikkati çeken Yumaklı, AB coğrafi işaret tescili için ilanda bekleyen ürün sayının 5 ve başvuruda bekleyen ürün sayısının ise 57 olduğunu belirtti.Türkiye'nin tarım ürünleri konusunda zengin bir potansiyele, dünyada ise seçkin bir yere sahip olduğuna dikkati çeken Yumaklı, ülkenin bu zenginliğinin korunması ve daha da geliştirilmesi için çalışmalar yürüttüklerini vurguladı.
Türkiye'nin eşsiz lezzetlerinin Avrupa Birliği'nde coğrafi işaret tescili alarak uluslararası alanda daha geniş bir tanınırlık ve koruma elde ettiğinin altını çizen Yumaklı, şu ifadeleri kullandı; “Coğrafi işaretlerin Avrupa Birliği'nde tescil edilmesi, bu ürünlerin Avrupa pazarında marka değerinin artmasını sağlıyor. Bu durum, kırsal kalkınmayı destekleyerek yerel ekonomiye de büyük katkı veriyor. Tescilli ürünler, sahtecilikten korunarak güvenli bir pazar ortamı oluşturuyor ve tüketicilere kaliteli ürünler sunuluyor. Coğrafi işaretler, yerel kültürün ve geleneksel üretim yöntemlerinin korunmasına yardımcı oluyor. Bu tescil, nesilden nesile aktarılan bilgi ve becerilerin devamlılığını sağlarken aynı zamanda bu ürünlerin tanıtımı ve turizmde kullanımı, bölgenin bilinirliğini artırarak turizm sektöründe de hareketlilik oluşturuyor. Geleneksel ve doğal üretim yöntemlerinin korunması, biyolojik çeşitliliğin ve ekosistemlerin korunmasına da yardımcı oluyor. Biz de coğrafi işaretli ürün sayımızı artırmanın gayreti içindeyiz"dedi.
Yumaklı, Bakanlık olarak tarıma büyük destekler verdiklerine işaret ederek, bitkisel üretimde ve hayvancılıkta yeni destekleme modelini uygulamaya koyduklarını anımsattı. Yeni modelin üreticiye çok önemli katkılar vereceğini vurgulayan Bakan Yumaklı, Konya'nın AB tescillli ilk ürünü olan Hüyük çileğinin tescil almasında emeği geçenlere teşekkür etti.
Coğrafi işaret; belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri bakımından kökenin bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren işarettir. Ülkemizde 1632 coğrafi işaret ve geleneksel ürün adı tesciline sahip ürün bulunuyor. Bunlardan 1432'si yani yaklaşık yüzde 90'ı, tarım ve gıda ürünleri kapsamında yer alıyor. Bu tesciller ülkemiz sınırları içinde geçerli kabul ediliyor. AB ülkelerinin tamamında koruma sağlamak için ise 1 Nisan 2024 tarihli ve (AB) 2024/1143 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü çerçevesinde Avrupa Komisyonuna başvuru yapmak gerekiyor.
Avrupa Birliğinden coğrafi işaret tescili alan 25 ürün şöyle sıralanıyor; Antep Baklavası / Gaziantep Baklavası, Aydın İnciri, Malatya Kayısısı, Aydın Kestanesi, Milas Zeytinyağı, Bayramiç Beyazı, Taşköprü Sarımsağı, Giresun Tombul Fındığı, Antakya Künefesi, Suruç Narı, Çağlayancerit Cevizi, Gemlik Zeytini, Edremit Zeytinyağı, Milas Yağlı Zeytini, Ayaş Domatesi, Maraş Tarhanası, Edremit Körfezi Yeşil Çizik Zeytini, Ezine Peyniri Safranbolu Safranı, Aydın Memecik Zeytinyağı, Araban Sarımsağı, Osmaniye Yer Fıstığı, Bingöl Balı, Bursa Şeftalisi, Hüyük çileği.
AB coğrafi işaret tescili için Bursa Siyah İnciri / Bursa Siyahı, Söke pamuğu, Kayseri pastırması, Manisa Mesir Macunu, Gaziantep Menengiç Kahvesi / Gaziantep Melengiç kahvesi olmak üzere 5 ürün de AB Resmi gazetesinde yayımlanmış olup 3 aylık itiraz süreleri sonunda tescil almaları bekleniyor.
Antepfıstığı / Antep fıstığı, Kayseri Mantısı, Kayseri Sucuğu, Maraş Çöreği, Tonya Tereyağı, Bursa Kestane Şekeri, Aydın Memecik Zeytini, Kırkağaç Kavunu / Kırkağaç melon, Amasya Çiçek Bamyası, Hopa Hamsili Ekmeği, Erzurum Su Böreği, Rize Çayı, Fethiye Kaya İnciri, Antep Fıstık Ezmesi / Antepfıstığı Ezmesi / Gaziantep Fıstık Ezmesi, Manisa Sultani Çekirdeksiz Üzümü, Kilis Zeytinyağı, Silifke Yoğurdu, Urla Sakız Enginarı, Isparta Gülyağı, Tarsus Sarıulak Zeytini, Hatay Kaytaz Böreği , İpsala Pirinci, Melli İnciri, Adana Şalgamı, Sinop Kestane Balı, Milas Çekişke Zeytini, Aydın Çam Fıstığı, Urfa Keten Köyneği Fıstığı / Şanlıurfa Keten Köyneği Fıstığı, Antep Lahmacunu, Erzincan Tulum Peyniri, Oğuzeli Nar Ekşisi, Muğla Çam Balı, Antep Muskası, Denizli Kekiği, Erzurum Civil Peyniri, Afyon Sucuğu, Afyon Pastırması, Erzurum Küflü Civil Peyniri / Göğermiş Peynir, Delice Doğal Kaynak Tuzu, Afyon Kaymağı, Afyon Manda Yoğurdu / Afyonkarahisar Manda Yoğurdu, Mut Zeytinyağı, Rakı, Kütahya Pazarlar Kirazı, Antep Bulguru / Gaziantep Bulguru, Tavas Yanık Koyun Yoğurdu, Geyve Ayvası, Tavas Baklavası, Taraklı Uğut Tatlısı, Buldan Kestanesi, Denizli Çalkarası Üzümü / Denizli Çalkarası , Denizli Leblebisi, Kale Biberi, Polatlı Soğanı, Beypazarı Kurusu, Ayvalık Zeytinyağı , Bilecik Şerbetçiotu
(ERHAN TAYLAN)
